پروژه تحلیل مکانی وفضایی اراضی شهری

پروژه تحلیل مکانی وفضایی تغییرات کاربری اراضی شهری 

چکیده

اولین گام برنامه ریزی شناخت می باشد. شناخت وضع موجود آگاهی از روند و پیش بینی آینده (براساس روبه گذشته) مبنای برنامه ریزی می باشد.
با مشخص کردن وضعیت مدیریت سرزمین (کاربری اراضی) در منطقه مطالعه و نحوه تغییر کاربری اراضی به منظور رفع شکاف میان وضع مطلوب و وضع موجود. می توان به سوی توسعه پایدار و درخور سرزمین حرکت کرد. در این راستا در پژوهش حاضر اهداف زیر دنبال می شود.
۱- شناخت الگوی استقرار کاربریهای شهری در سطح منطقه
۲- تحلیل و ارزیابی کاربری اراضی شهری منطقه براساس تقسیمات کالبدی شهر و تعیین میزان سازگاری کاربریها
۳- شناخت عوامل نامطلوب دروازه ای بودن و علت وجود آلودگی محیط زیست منطقه
۴- بررسی وضعیت کاربری اراضی در منطقه که از طریق شناسایی میزان شدت تعت و توافقات موجود بین کاربریهای کنونی و کاربری های بهینه در دو مقطع زمانی یعنی سال ۱۳۷۵ تا ۸۵
۵- شناخت الگوی همجواری کاربریهای ناسازگرار
با توجه به گسترش روزافزون شهرها برنامه ریزی شهری از جامعیت خاصی برخوردار می باشد و محتوای آن به نسبت عمق و ارتباطی که با محیط شهر و ساکنان آن دارد بسیار گسترده است شهرها با محیط منطقه ای و نواحی اطراف خود در ارتباطند و از کلیه شرایط آنها اعم از عوامل اقلیمی و طبیعی عوامل فرهنگی و اجتماعی و عوامل معیشتی و اقتصادی تاثیر می پذیرند و بر آنها نیز بطور متقابل تاثیر می گذارند. چنین رابطه و نظامی در اثر توسعه یکباره فیزیکی و افزایش انفجار آمیز جمعیت شهرها. نظام شهرنشینی را با بحران و آینده آن را با ابهام روبرو ساخته است. وجود همین عوامل بر اهمیت برنامه ریزی شهری و وم تحقیق و تفحص بیشتر در رابطه با آن می افزاید مجموعه ای که تدوین شده با عنوان تحلیل مکانی و فضایی تغییرات کاربری اراضی شهری محدوده شهرداری منطقه ۱۵ تهران (شهرداری) است. این مجموعه به گونه ای گردآوری شده است تا از جنبه نظری افق و دید دانشجویی را گسترش دهد و بر توان و نتیجه گیری منطقی برای برنامه ریزی برای منطقه بیفزاید.
توالی فصلها و بخشها به این شکل می باشد. بخش اول این مجموعه به کلیات تحقیق اختصاص داده شده است که ابتدا به بیان طرح مساله و ضرورت آن اشاره و سپس اهداف و فرضیات مورد نظر بیان می شوند و در ادامه نیز به بیان طرح مساله تحقیق و روش تجزیه و تحلیل داده و مشکلاتی که فرا روی این تحقیق بوده است. سپس در قالب فصل دوم به بررسی ادبیات و مبانی نظری تحقیق پرداخته شده است در فصل سوم نیز بعد از انتخاب نمونه موردی بستر جغرافیایی منطقه و عوامل و شرایط اکولوژیکی شرایط اقتصادی شرایط کاربری وضع موجود فصل چهارم به بررسی تغییرات کاربری ارضی و ارزیابی مدیریت اقتصادی و اجتماعی اختصاص یافته و در نهایت فصل پنجم به نتیجه گیری و آزمون فرضیات وهمچنین ارائه پیشنهادات باتوجه به اهداف تحقیق اشاره دارد. روش تحقیق مورد نظر در این پایان نامه از نوع روش توصیفی- تحلیلی می باشد و نتایج نشان می دهد که توجه به توسعه شهری پایدار از منظر زیست محیطی، ایجاد تعادل نسبی میان الگوی کاربری اراضی و ظرفیتهای زیست محیطی را اامی می سازد. تراز زیست محیطی هر پدیده شهری معیاری است که این تعامل را اندازه گیری کرده و تاثیر مثبت یا منفی پدیده مورد نظر بر پتانسیل کلی محیط زیست پیرامون آن را نشان می دهد. منطقه ۱۵ شهرداری تهران به دلیل استقرار پایین دست شیب عمومی شهر تهران- همسایگی یا بیابانهای خشک جنوبی شهر قرار داشتن در مسیر بادهای غرب، شرقی، واقع شدن در ناحیه پست و کم ارتفاع شهر نزدیکی به گسل قدرتمندری، فراوانی نسبی با منتهای کالبدی فرسوده و فاقد ایمنی، تراکم زیاد جمعیت، موقعیت استقرار دروازه ای و حاشیه ای و داشتن ترافیک سنگین عبوری، همسایگی با کارخانه سیمان ری، تمرکز بالنسبه قابل توجه کاربریهای نامناسب شهری دردرون منطقه- ناکافی بودن تاثیر مدیریت زیست محیطی درمنطقه و… دارای شرایط چندان مساعدی نیست.
مهمترین ویژگی های الگوی کاربری اراضی منطقه عبارتند از:
۱- بیشتر بودن تعداد ساکنان کنونی منطقه نسبت به سقف جمعیت پذیری پیشنهادی طرح جامع (ساماندهی) برای آن
۲- بیشتر بودن تراکم (خالص و ناخالص) جمعیتی در منطقه در قیاس با مقادیر پیشنهادی برای آنها در طرح فوق الذکر و به تبع آن، تنزل سرانه های خدماتی و مسی در منطقه نسبت به سرانه های پیشنهادی طرح جامع
۳- عدم تحقق بخشی از کاربریهای پیشنهادی طرح جامع (فرمانفرما) و طرح جامع (ساماندهی) برای منطقه
۴- گرایش به ساخت و ساز (مسی و غیرمسی) در تراکم های ساختمانی بیشتر از تراکم پیشنهادی طرح جامع
۵- عدم رعایت همجواری های پیشنهادی طرح جامع و تداخل و همجواریهای ناسازگار در برخی قسمتهای منطقه
۶- عدم تکمیل شبکه های ترافیکی و رعایت ضوابط زیست محیطی
واژه های کلیدی: طرح کاربری زمین، ، تغییرات کاربری اراضی شهری، موقعیت جغرافیایی، برنامه ریزی،

فهرست

چکیده ۱
مقدمه ۲
فصل اول : کلیات تحقیق ۹-۳
۱-۱ طرح مساله و بیان ضرورت آن ۳
۱-۲ سوالات اصلی تحقیق ۵
۱-۳ اهداف تحقیق ۵
۱-۴ فرضیه ۶
۱-۵ روش تحقیق ۶
۱-۶ پیشینه و سابقه انجام ۷
۱-۷ مسائل و مشکلات تحقیق ۹
فصل دوم: مفاهیم و پیشینه‌ی مطالعات کاربری زمین ۳۱-۱۰
۲-۱ مقدمه ۱۰
۲-۲ مفاهیم تحقیق ۱۰
۲-۲-۱ محتوای طرح کاربری زمین ۱۰
۲-۲-۲ مفهوم زمین ۱۱
۲-۲-۳ ناحیه ۱۱
۲-۲-۴ محله‌ها و ناحیه‌های شهری ۱۱
۲-۲-۵ برنامه‌ریزی ۱۱
۲-۲-۶ برنامه‌ریزی شهری ۱۲
۲-۲-۷ منطقه ۱۲
۲-۲-۷-۱ انواع مناطق ۱۲
۲-۲-۸ برنامه ریزی کاربری اراضی شهری ۱۳
۲-۲-۹ فرایند برنامه‌ریزی کاربرد اراضی ۱۳
۲-۲-۱۰ اصول طبقه‌بندی کاربری اراضی شهری ۱۵
۲-۲-۱۱ تعریف مدیریت ۱۵
۲-۲-۱۲ مدیریت شهری ۱۶
۲-۳ محتوا و روش تهیه طرح‌های جامعه و تفصیلی در ایران ۱۶
۲-۳-۱ طرح هادی شهری ۱۶
۲-۳-۲ طرح جامع شهر ۱۶
۲-۳-۳ طرح تفصیلی ۱۷
۲-۴ پیشینه مطالعات کاربری زمین ۱۷
۲-۴-۱ پیشینه مطالعات کاربری زمین در دنیا ۱۷
۲-۴-۳ پیشینه‌ی مطالعات کاربری زمین در ایران ۲۱
۲-۴-۲ کاربری زمین در قاره‌های مختلف جهان ۲۰
۲-۴-۴ پیشینه‌ی برنامه‌ریزی کاربری زمین در منطقه ۱۵ ۲۴
۲-۵ نظریه هاومدل‌های توزیع کاربری اراضی ۲۷
۲-۵-۱ نظریه نوگراها ۲۷
۲-۵-۲ نظریه سلامت روان ۲۹
۲-۵-۳ نظریه‌های مبتنی بر اقتصاد شهر ۳۰
۲-۶ نتیجه‌گیری ۳۰
فصل سوم : مطالعات اکولوژیکی ۶۵-۳۲
۳-۱ مقدمه ۳۲
۳-۲ موقعیت طبیعی ۳۲
۳-۲-۱ موقعیت جغرافیایی ۳۳
۳-۲-۲ ویژگیهای عمومی زمین شناسی منطقه ۱۵ ۳۵
۳-۲-۳ آبهای زیرزمینی ۳۶
۳-۲-۴ زله خیزی ۳۶
۳-۲-۵ مهمترین گسله‌ ها در گستره تهران و پیرامون منطقه ۳۷
۳-۲-۶ ژئومورفولوژی ۳۸
۳-۲-۶-۱ توپوگرافی و شیب منطقه ۳۸
۳-۲-۶-۲ موقعیت منطقه از نظر سیل گرفتگی و آب گرفتگی ۳۸
۳-۲-۲ مطالعات آب و هوا شناسی ۴۰
۳-۲-۲-۱ آب و هوا ۴۰
۳-۲-۲-۲ میزان بارش ۴۰
۳-۲-۲-۳ رطوبت نسبی ۴۱
۳-۲-۲-۴ روزهای یخبندان ۴۱
۳-۲-۲-۵ روزهای بارانی ۴۲
۳-۲-۲-۶ درجه حرارت ۴۲
۳-۲-۲-۷ باد ۴۲
۳-۳ مطالعات تاریخی و بررسی روند گسترش کالبدی منطقه ۴۳
۳-۳-۱ عوامل مهم و تاثیر گذار بر روند تحولات کالبدی منطقه ۴۸
۳-۴ مطالعات جمعیتی منطقه ۵۱
۳-۴-۱ مقدمه ۵۱
۳-۴-۱-۲ روند تحولات جمعیت ۵۱
۳-۴-۱-۳ توزیع سنی و جنسی جمعیت ۵۲
۳-۴-۱-۴ پراکندگی و تراکم نسبی جمعیت ۵۳
۳-۴-۱-۵ میزان باسوادی و سطح سواد جمعیت ۵۴
۳-۴-۱-۶ مهاجرت در منطقه ۵۵
۳-۴-۲ ویژگیهای اقتصادی ۵۶
۳-۴-۲-۱ وضع فعالیت جمعیت ۵۶
۳-۴-۳ پیش‌بینی جمعیت منطقه ۵۹
۳-۵ تاسیسات زیربنایی ۶۰
۳-۵-۱ شبکه جمع آوری فاضلاب ۶۰
۳-۵-۲ قنوات ۶۰
۳-۵-۳ سیستم دفع آبهای سطحی ۶۰
۳-۵-۴ مخابرات ۶۱
۳-۵-۴ گاز و فرآورده‌های نفتی ۶۱
۳-۵-۶ خطوط انتقال نیرو و شبکه توزیع ۶۲
۳-۵-۷ شبکه آبرسانی ۶۲
۳-۶ نتیجه‌گیری ۶۲
فصل چهارم : بررسی و تحلیل تغییرات کاربری زمین در منطقه ۱۵ ۱۲۶-۶۶
۴-۱ مقدمه ۶۶
۴-۲ تقسیمات داخلی منطقه ۶۷
۴-۳ استانداردهای کمی شهرسازی ۶۸
۴-۴ کاربری زمین در منطقه ۱۵ ۷۰
۴-۴-۱ کاربری مسی ۷۳
۴-۴-۲ کاربری تجاری ۷۵
۴-۴-۳ کاربری آموزشی ۷۸
۴-۴-۴ کاربری بهداشتی و درمانی ۸۰
۴-۴-۵ کاربری اوقات فراغت ۸۳
۴-۴-۵-۱ کاربری فرهنگی – مذهبی ۸۳
۴-۴-۵-۲ کاربری ورزشی ۸۷
۴-۴-۵-۳ فضای سبز شهری ۸۷
۴-۴-۶ اراضی خدمات پذیرایی و جهانگردی ۹۱
۴-۴-۷ کاربری اداری ، انتظامی ، نظامی ۹۲
۴-۴-۸ کاربری تاسیسات و تجهیزات شهری ۹۴
۴-۴-۹ کاربری حمل و نقل ۹۶
۴-۴-۱۰ کاربری صنعتی ۹۸
۴-۴-۱۱ کاربری شبکه ۱۰۲
۴-۴-۱۲ کاربری مسیل و حریم مسیل ۱۰۲
۴-۴-۱۳ کاربری اراضی بایر ۱۰۳
۴-۴-۱۴ کاربری حریم شبکه برق ۱۰۴
۴-۵ ارزیابی سطوح و سرانه ۱۰۶
۴-۶ بررسی اجمالی از تغییرات کاربری اراضی منطقه ۱۵ ۱۰۹
۴-۶-۱ بررسی تغییرات کاربری‌های مختلف منطقه ۱۵با تاکید بر کمیسیون ماده پنج ۱۰۹
۴-۶-۲ بررسی تراکم ساختمانی در کاربریها ۱۱۶
۴-۷ نیازمندی‌های کنونی زمین در نواحی شش گانه منطقه ۱۵ ۱۱۶
۴-۸ تحلیلی از عوامل اقتصادی بر تغییرات کاربری اراضی ۱۱۷
۴-۸-۱ تحلیلی از قیمت اراضی و تغییرات کاربری درنواحی مختلف ۱۱۷
۴-۹ تحلیلی از نقش مدیریت شهری در تغییرات کاربری اراضی ۱۱۸
۴-۱۰ نتیجه‌گیری ۱۳۱-۱۲۲
فصل پنجم : نتیجه‌گیری و آزمون و فرضیات ۱۲۷
۵-۱ آزمون و فرضیات تحقیق ۱۲۷
۵-۱-۱ فرضیه اول ۱۲۷
۵-۱-۲ فرضیه دوم ۱۲۷
۵-۲ نتایج تحقیق ۱۲۸
۵-۳ امکانات و فرصتها ( پیشنهادها ) ۱۳۱
منابع وماخذ فارسی…۱۳۲٫
منابع وماخذ انگلیسی۱۳۵